ธุรกิจเปลี่ยนมือ จากพ่อสู่ลูก

ช่วงเวลานี้ผมว่า เริ่มเข้าสู่การ สืบทอดกิจการโดยเฉพาะ Family Business หลายธุรกิจในบ้านเราวันนี้เริ่มเปลี่ยนมือ ทำให้เราเห็น นักบริหารหนุ่มๆมากมาย แต่ประเด็นที่ผมสนใจวันนี้คือ คนเหล่านี้มีความพร้อมเพียงใด กับการสืบทอดกิจการของครอบครัว

ถ้าดูในส่วนแรกคือ คนเหล่านี้มักมีการศึกษาดี จบเมืองนอก แต่สิ่งที่อ่อนก็คือ ประสบการณ์ เพราะบ้านเราจริงๆ Know Who ยังมีน้ำหนักเหนือ Know How เห็นได้จากองค์กรใหญ่ของบ้านเรา มี Board รวมอายุได้ เป็นพันๆปี (คือ แก่ มัก มัก)ที่เขาต้องมีคนเหล่านี้อยู่ก็เพราะ Know Who นี่แหละ ไม่งั้นถ้า เท่งๆ ทำตรง ไปเหยียบโดนหางใคร มีหวังได้ปิดกิจการเอาดื้อๆ

ในเกมธุรกิจ ผมว่ามันตัดกันที่ประสบการณ์ บวก การตัดสินใจ ดังนั้น คนที่จบการศึกษาใหม่ๆ ต่อให้เป็น HBS - Harvard Business School เลย ก็ยังอ่อนในทั้งสองด้านที่กล่าวมา อย่างไรก็ตาม การเป็นสังคมอุปถัมภ์ของไทย ยังคงช่วยพยุงกิจการได้บ้าง เพราะการที่พ่อ มี เส้นใหญ่ ก็อาจช่วยผ่อนให้หนักเป็นเบา หรือ เบาเป็นไม่มีได้

--จุดนี้หลายคนมองว่าเป็น Double Standard หรือ การเลือกปฎิบัติ แต่ผมไม่คิดอย่างนั้น เพราะทุกสรรพสิ่งที่เกิด ล้วนมีเหตุมีผลทั้งสิ้น -- กิจการที่ใหญ่โต ย่อมเป็นกิจการเล็กมาก่อน -- คนรวยที่สร้างตัวมาเอง ย่อมเป็นคนจนมาก่อน ซึ่งผมเรียกรวมประสบการณ์นี้ว่า "Real Life Experience"

ฟังดูเหมือน Reality Show แต่ไม่ใช่ มันคือ การเดินทางที่ยากลำบาก ซึ่งระหว่างเส้นทางที่ยากเข็น เราก็จะเก็บเกี่ยว เส้นสาย หรือ Connection ไปเรื่อย ๆและนี่คือ กลไก การสร้างตัวของประเทศไทยเลยก็ว่าได้ ดังนั้น การที่ลูกมาสืบต่อ กิจการพ่อแม่ ย่อมไม่ได้ผ่าน กลไกแห่งความยากเข็น และ เส้นสาย ดังที่ผมกล่าวมา ซึ่งถ่าดูให้ดี จะคล้ายกับ จักรพรรดิของจีน พอส่งบัลลังค์ให้ลูก ก็มักอยู่ได้ไม่นาน ก็ต้องสูญสิ้นไป คือ ถูกคนอื่นมาโค่น -- ฉันท์ใด ก็ฉันท์นั้น การสืบทอดธุรกิจต่อจาก พ่อแม่ ในสายตาผม จึงเป็นเรื่องที่ ยาก และโอกาสสำเร็จมีน้อย

ถ้าเอาประเด็นนี้มาวิเคราะห์กับหุ้นในตลาด ให้ระวัง ธุรกิจที่ Control โดย Family ใหญ่ๆ ที่ได้ส่งไม้ต่อ หรือ กำลังส่งไม้ต่อ ถึงรุ่นลูก รุ่นหลาน คือ ถ้าลูกหลานไม่เก่งพอ ผมว่ากิจการนั้นๆ กำลังจะมีวิกฤต ซึ่งผมมองว่าเป็นโอกาสที่เกิดการ Turn around จากเจ้าของใหม่ หรือ มืออาชีพ

-- เมืองไทยในภาพรวมกำลังถึงจุดเปลี่ยนดังที่กล่าวมา แต่ด้วยสังคมขี้เกรงใจอย่างคนไทย ผมมองว่าบริษัท ส่วนใหญ่แม้มีปัญหา แต่คงไม่ถึงขั้นปิดตัวอย่างในอเมริกา แต่ที่เป็นไปได้สูงกว่า คือ การเปลี่ยนมือ เปลี่ยนเจ้าของ

-- และจุดนี้เองเป็นเกมของ โอกาสและการทำกำไรตอนนี้มีหลายกิจการใหญ่ที่ผมเริ่มเห็นผลลัพธ์ของการสั่นคลอนจากการเปลี่ยนมือ แต่สิ่งที่ต้องรอ คือ การสุกงอมของปัญหา ซึ่งในไม่ช้า โอกาส การลงทุนครั้งสำคัญของชีวิต ก็กำลังก้าวเข้ามาอีกไม่นาน เมื่อเวลานั้นมาถึง การล้มเป็น โดมิโน ของธุรกิจไทยจะเกิดขึ้น(อีกครั้ง) จะมีแต่คนที่มองการไกลเท่านั้น ที่สามารถฉกฉวยโอกาสทองที่จะมาถึงนี้ได้......