ก็เพราะคิดว่าชีวิตไม่มีโอกาส มันจึงไม่มีโอกาสไง

"ก็เพราะคิดว่าชีวิตไม่มีโอกาส มันจึงไม่มีโอกาสไง"

ทุกวันนี้คนส่วนใหญ่มักจะบ่นว่า ชีวิตไม่มีโอกาส เดี๋ยวนี้ถึงเรียนสูงจบปริญญาโท ก็หางานดีๆ ทำไม่ได้ ..ไม่ว่าจะคิดหรือทำอะไรก็มีคนทำไปแล้ว หรือ ไม่ก็มีบริษัทยักษ์มาแย่งงาน แย่งโอกาส

ยิ่งวันนี้อ่านข่าวโรงงานต่างๆ ทยอยให้พนักงานออก ก็ยิ่งจิตตกหนักเข้าไปอีก

..."อันตัวข้านี้ ร่ำเรียนวิชา ยากลำบากแสนเข็น ทำงานหนักเลือดตากระเด็น แต่ก็เป็นได้แค่อีกคนที่บ่นพึมพรัม!!!"

แต่เดี๋ยวอย่าเพิ่งท้อ ผมมีแนวความคิดของ Jack Ma อยากมาเล่าให้ฟัง ...หลายคนอาจรู้จัก Jack Ma ในฐานะของคนจีนที่รวยที่สุด และรวยเร็วที่สุดในประวัติศาสตร์จีน แถมเริ่มจากคนยากจนที่ไม่มีเส้นสาย มีอย่างเดียวคือ "เขามีการศึกษา"

สิ่งที่ทำให้ Jack Ma สร้างตัวได้เร็วมากขนาดนี้ คือ 10 ปี รวยติดอันดับโลก ก็คือ "การเข้าใจโอกาสในโลกยุคใหม่"

หลายคนที่บ่นว่าชีวิตไม่มีโอกาส เพราะ เขายังจมอยู่กับการหาโอกาสในยุคก่อน ..ซึ่งบอกเลยว่าไม่ต้องเสียเวลา เพราะ โอกาสในยุคก่อน มันถูกจับจองเรียบร้อย ..สิ่งที่เหลืออยู่ก็คือ กับดัก มันไม่เรียกโอกาส

เดี๋ยวนี้ การเรียนสูง เป็นทั้งกับดักและโอกาส ...ที่ว่าโอกาสคือ ความรู้มันเป็นฐานของทุกอย่าง ทำให้เราสามารถใช้คอมพิวเตอร์เป็น อ่านเขียนได้ ค้นคว้าข้อมูลเป็น จริงๆ เราต้องการความรู้เบื้องต้นแค่เป็นฐานเท่านั้น

แต่ความรู้ที่เป็นกับดัก ก็คือ "การยึดติดความรู้ที่ร่ำเรียนมา คิดว่าเราจะใช้สิ่งนี้ทำให้เรารวย และหาโอกาสในชีวิตได้" ..ซึ่งไม่ใช่เลย ...โอกาสที่แท้จริง ไม่ได้อยู่ในสิ่งที่เราเรียน แต่มันอยู่ที่ความสามารถของเราที่จะต่อยอด หรือ แหกกฏในสิ่งที่เรียน เพื่อที่จะ "แก้ปัญหา และ สร้างประโยชน์ให้แก่ผู้คนต่างหาก"

ผมอยากยกตัวอย่างของ Jack Ma ที่เขาสร้างตัวจาก การแก้ปัญหาและสร้างประโยชน์ให้คนดังนี้

1. Jack Ma สร้าง Alibaba ให้เป็น ตัวกลางระหว่าง "ผู้ซื้อ" และ "ผู้ขาย" ..เป็นการแก้ปัญหาให้คนที่มีเงินน้อย หรือ ไม่มีทุน สามารถเริ่มทำธุรกิจได้ง่ายมากๆ โดยมีคอมเครื่องเดียว หรือ มีมือถือ ก็สามารถเปิดธุรกิจได้แล้ว ..นี่คือโอกาสจากการแก้ปัญหาการเริ่มธุรกิจซึ่งเดิมที่ยุ่งยากและใช้เงินทุนสูง ให้ทำได้ง่ายและทุกคนสามารถเปิดธุรกิจได้ง่าย ..ไม่แปลกที่ Alibaba เติบโตเร็ว เพราะ เขาแก้ปัญหาได้โดนใจคนจีนนั่นเอง

2. Jack Ma สร้าง Alipay คือ เงินออนไลน์ ที่ใช้ซื้อขายสินค้าได้ง่าย โดย Alipay ทำหน้าที่เป็นตัวกลางเพื่อสร้างความมั่นใจให้คนซื้อของออนไลน์ ..โดยผู้ซื้อต้องพอใจสินค้าก่อน จากนั้น Alipay ถึงจะทำการจ่ายเงินให้ผู้ขาย ..อันนี้แก้ปัญหาคนที่ไม่กล้าซื้อขานออนไลน์ให้มีความมั่นใจ และ ซื้อขายได้สะดวกกว่าการโอนเงินปกติ ...ทำให้ Alipay กลายเป็น อีกสกุลเงินใหม่ ที่กำลังท้าทายสกุลเงินอื่นๆ ในโลก ...นี่คือ โอกาสจากการแก้ปัญหาให้คนแค่นั้นเอง

3. วันนี้ Jack Ma ต่อยอด สร้าง AliFinance เพราะ เห็นว่าปัญหาของคนส่วนใหญ่คือ มีทุนน้อยเลยขยายธุรกิจยาก แถมไม่มีเครคิตกับธนาคาร ...Jack Ma จึงอาศัย ข้อมูลย้อนหลังในการซื้อขายผ่าน Alibaba และ ความน่าเชื่อถือจากลูกค้า มาประเมินเครดิตร้านค้าขนาดย่อยในเว็บ แล้วให้เงินกู้เองเลย ...คือ เมื่อธนาคารแก้ปัญหาปล่อยกู้คนที่ไม่มีเครดิตไม่ได้ แต่ Jack Ma ทำได้ เพราะ เขาอาศัยดูข้อมูลย้อนหลังความน่าเชื่อถือจากการซื้อขายผ่าน Alibaba เรียกได้ว่า เขาได้สร้างโลกธุรกิจขึ้นมาใหม่ในแบบของเขาเอง และวันนี้มันเริ่มเติบโตจนท้าทายธนาคารจริงๆ เข้าแล้ว

นี่คือ ตัวอย่างเพียงส่วนนึง ที่ Jack Ma โชว์ให้เราเห็นว่า

"ธุรกิจ ก็คือ การเข้าใจปัญหาของมนุษย์ จากนั้น ก็เสนอทางแก้ปัญหา" ..นี่คือ หัวใจของธุรกิจ และ นี่ก็คือ การหาโอกาส

ลืมสิ่งที่เคยทำกันมา ...ให้เรามองไปรอบๆ ตัว แล้วเราลองนึกซิว่า ทุกวันนี้มีสินค้าและบริการอะไรที่ไม่ถูกใจเรา ไม่ถูกใจลูกค้า เช่น อย่าง Taxi ไม่รับคน ก็เจอ UBER จับไปเป็นโอกาส สร้างให้เจ้าของ UBER กลายเป็นมหาเศรษฐีในชั่วข้ามคืน

ปัญหาคือ โอกาส ...อย่าบอกนะ ว่าไม่มี ...คิด แล้ว แก้ปัญหา จัดไป !!

#ภาววิทย์กลิ่นประทุม

http://www.cgap.org/blog/microfinance-e-commerce-big-data-and-china-alibaba-story