คลิ๊ก คลิ๊ก !! ...จ๊าก ว๊าก.. ในที่สุดก็ลืมไปเข้าห้องน้ำ -- ทำไงได้ล่ะ หากคลาดสายตา อาจเปลี่ยนหุ้นเด็ด ให้กลายเป็น "หุ้นเด็ด วิญญาณแทน...หุ หุ"
เอาล่ะเข้าประเด็นเลย ...คุณรู้ไหมว่า การดูพื้นฐานหุ้น ถ้าถาม Warren Buffett ว่าตัวไหนสำคัญที่สุด ... "ไม่เคยถามอ่ะนะ ..แต่เดาเลยว่า ROE (Return On Equity) ... ทำไม!! นี่แหละที่ต้องมาดูกัน
ผมว่าคนส่วนใหญ่ ไม่ค่อยชอบตัวเลข "ดีแล้วครับ" เพราะวันนี้เราจะเอาตัวเลขมามองในมุมที่ไม่ใช่ตัวเลข ... จริงๆแล้ว Buffett ชอบหุ้นที่มี ROE สูงอย่างต่อเนื่อง -- ซึ่งจริงๆแล้วทำได้ยากมาก เพราะ ROE มันเกิดจากการเอา Net Profit / Equity ..ซึ่งหมายความว่า เอากำไรมาหารด้วยส่วนของเจ้าของ ดังนั้น ยิ่ง ROE สูงก็ยิ่งดี
แต่สิ่งที่ผมอยากให้ดู ไม่ใช่การหา ROE เพราะ ใครๆก็หาได้ แต่สิ่งที่น่าสนใจคือ ความสัมพันธ์ของมันต่างหาก ... เราจะเอา ROA (Return On Asset) มาดูคู่กัน ...ก่อนอื่นผมอยากให้ทราบก่อนว่า งบการเงินหรือ Balance Sheet ประกอบไปด้วย Asset = Liability + Owner Equity (คือ Asset ทั้งหมดของกิจการจะเท่ากับ ส่วนของเจ้าของ รวมกับหนี้) ---ดังนั้น ROE จะเท่ากับ ROA หากบริษัทไม่มีหนี้
ลองดูตัวอย่าง หุ้น CFRESH -- หุ้นตัวนี้ ROE กับ ROA เกือบเท่ากัน ..นั่นก็เพราะ มันแทบไม่มีหนี้เลย ..."มันมี Trick ของ Wall Street คือ ถ้าต้องการทำให้ ROE สูงๆ เพื่อที่จะได้ตบตานักลงทุนว่าแจ๋ว ..ก็ง่ายๆ เพิ่มหนี้เข้าไป ...พอเพิ่มนี้ไป ROE ก็เพิ่มง่ายๆ เพราะ ROE มันคำนวณจาก ROA(Net Income/Assets) * Leverage (Assets/Equity) ...ดังนั้น ที่เขาพูดกันว่า เพิ่ม Leverage ก็คือ สร้างหนี้นั่นเอง..ง่ายๆ --- คือ พอสร้างหนี้ ก็อาจไปซื้อเครื่องจักรเพิ่ม เพิ่มโรงงาน ถ้าขายได้ ก็จะทำให้ Net Income เพิ่ม .. "ดังนั้น การจะกระตุ้นยอดขายระยะสั้น ไม่ใช่เรื่องยาก ก็สร้างหนี้เข้าไป"จุดนี้ถ้าดูให้ดี การเพิ่ม ROE แต่ ROA ลดลงเรื่อยๆ นั่นหมายความว่า ผลตอบแทนใน Asset มันลดลง ซึ่งอาจหมายถึง ลงทุนเพิ่ม เครื่องจักร หรือ โรงงานใหม่ แต่อาจขายของไม่ได้ หรือ ได้น้อย ..นี่แหละปัญหาของเศรษฐกิจขาขึ้น คือ กิจการต้องขยาย แต่มันจะขยายได้ถึงจุดนึงเท่านั้น พอเลยไป อาจเกินความต้องการของตลาด ในที่สุดก็กลับมากระทบ Net Income ได้ในที่สุด
ดังนั้น วิธีที่ดี คือ การมองดู ผลประกอบการแบบต่อเนื่อง ไม่ใช่ดูปีเดียวแล้วจะมาตัดสิน "มันผิดเอาง่ายๆ เพราะ อย่างที่พูดๆมา ก็คือ งบมันแต่งได้หมด ..แต่สิ่งที่แต่งยากคือ ความต่อเนื่อง"
ลองดูอีกตัว Thai Carbon Black นี่ก็ ROE กับ ROA เกือบเท่ากัน.. แสดงว่ากิจการแทบไม่กู้เลย .... ถามว่าผมยกหุ้นสองตัวนี้มาทำไม -- ก็อยากจะชี้ว่า หากเศรษฐกิจเข้าขาขึ้น กิจการเหล่านี้สามารถสร้าง ROE ให้ก้าวกระโดด ได้ไม่ยากเลย เช่น สร้างหนี้ ..ดังนั้น ที่สำคัญที่สุดคือ ความจริงใจของผู้บริหาร เราอาจจะดูอัตราการปันผล ยิ่งปันเยอะยิ่งดี ..แต่ในเศรษฐกิจขาขึ้น ก็มีข้อยกเว้นอยู่บ้างคือ ถ้าเขาไม่เอาเงินมาจ่ายปันผล เขาก็ควรเอาเงินไปลงทุนเพิ่ม ....
จากนั้นข้อสังเกตต่อไปคือ กิจการที่ลงทุนเพิ่มในขาขึ้น เช่น การซื้อกิจการอื่น การขยายโรงงาน จะส่งผลให้งบการเงิน และอัตราส่วนต่างๆทางงบ ดูดี มันก็จะส่งผลให้นักวิเคราะห์ เขามองว่า หุ้นถูกลง ..ซึ่งจริงๆไม่ใช่ มันเกิดจากการโตของยอดขาย และ ต้นทุนที่สูงขึ้น ...จุดนี้ต้องระวัง เพราะถ้าเข้าช่วงนี้ เราจะเริ่มมองว่า อุตสาหกรรมนั้นๆ เริ่มมีกลิ่นของความ Bubble โชยมาแล้ว
อย่างบ้านเรา ปิโตรปลายน้ำพวก PTL , AJ , IVL เขานำ Cycle ไปก่อน ..ซึ่งตอนนี้ตามมาด้วย ปิโตรต้นน้ำอย่าง PTT Group ... และ จากนั้น ก็จะตามมาด้วยกิจการที่แข็งแกร่งไม่มีหนี้ อย่างสองตัวที่ผมยกให้ดู ค่อยๆ ตาม Cycle ไป ... คือ ประเด็นที่ผมอยากจะชี้คือ การลงทุนไม่ใช่มองแค่ผิวๆ เพราะเราจะเป็นแมลงเม่าเอาง่ายๆ ...ดังนั้น จำเป็นที่เราจะต้องมองลึกเข้าไปถึง เทคนิค หรือ วิธีการต่าง ไม่ว่าจะเป็นการแต่งงบ การปั่นกำไร การสร้าง ROE
เวลานี้การหาหุ้นดีๆ เริ่มยากขึ้นเรื่อยๆ ..บทความนี้ ผมอยากให้สังเกตเพิ่มตรง
หนึ่ง หนี้ของกิจการ (น้อยๆน่ะดี)
สอง เจ้าของ ยังถือหุ้นเยอะอยู่
สาม อยู่ใน Cycle ที่กำลังจะมา
สี่ Flow ของหนี้ Flow ของปันผล Flow ของ ROA , ROE และ กำไร
...ก็ดูกันไป!!
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น